Στην εποχή μας, η συχνότητα εμφάνισης καρκίνου δυστυχώς καλπάζει. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι νοσούν από καρκίνο και η νόσος αυτή βρίσκεται ανάμεσα στις πρώτες αιτίες θανάτου, μαζί με τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Αν και η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι δύσκολο να μελετηθεί διότι αποτελείται από πληθώρα συνδυαστικών παραγόντων, αρκετοί παράγοντες έχουν βρεθεί ότι συσχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου. Ανάμεσά τους είναι η χρήση προϊόντων καπνού, η φυσική δραστηριότητα, η διατήρηση ενός υγιούς βάρους και η διατροφή.
Ο συνδυασμός των παραγόντων αυτών, δηλαδή η αποφυγή της χρήσης προϊόντων καπνού, η διατήρηση ενός υγιούς βάρους σε όλα τα στάδια ζωής, η συστηματική φυσική δραστηριότητα και η υγιεινή διατροφή μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρκίνου. Εννοείται, ότι η υιοθέτηση των συμπεριφορών αυτών σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης και άλλων χρόνιων νοσημάτων όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο διαβήτης.
Τι εννοούμε με τον όρο υγιεινή διατροφή;
Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι η υγιεινή διατροφή, ως συνολικό πρότυπο διατροφής και όχι ως μεμονωμένη συμπεριφορά (δηλαδή όχι η κατανάλωση μεμονωμένων τροφίμων αλλά το συνολικό μοτίβο διατροφής το οποίο ακολουθούμε) δύναται να συμβάλει στην πρόληψη της εμφάνισης του καρκίνου.
Ακολουθούν κάποιες απλές διατροφικές οδηγίες για την υιοθέτηση υγιεινής διατροφής και την πρόληψη εμφάνισης καρκίνου :
- Καταναλώστε άφθονα τρόφιμα φυτικής προέλευσης.
- Επιλέξτε τρόφιμα και ροφήματα στις κατάλληλες ποσότητες για εσάς ώστε να διατηρήσετε ένα υγιές σωματικό βάρος.
- Διαβάστε προσεκτικά και ερμηνεύστε τις ετικέτες τροφίμων.
- Μειώστε τις ποσότητες των ενεργειακά πυκνών τροφίμων, δηλαδή των τροφίμων που σε μικρές ποσότητες περιέχουν πολλές θερμίδες.
- Μειώστε την κατανάλωση σακχαρούχων ροφημάτων όπως τα αναψυκτικά.
- Όταν καταναλώνετε γεύματα σε εστιατόρια, επιλέξτε γεύματα χαμηλά σε θερμίδες και λιπαρά και αποφύγετε τις μεγάλες ποσότητες.
- Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος καθώς και κόκκινου κρέατος. Τα επεξεργασμένα κρέατα με μεθόδους όπως το κάπνισμα ή το αλάτισμα, περιέχουν πιθανώς καρκινογόνα συστατικά όπως τα νιτρώδη και καλό είναι να αποφεύγονται.
- Μειώστε την κατανάλωση επεξεργασμένου κρέατος όπως τα αλλαντικά, τα έτοιμα λουκάνικα, μπιφτέκια κ.ά.
- Επιλέξτε πιο συχνά ψάρι, κοτόπουλο και όσπρια ως εναλλακτικές λύσεις αντί του κόκκινου κρέατος (μοσχάρι, χοιρινό, αρνί).
- Προτιμήστε μεθόδους ψησίματος όπως το ψήσιμο στο φούρνο και το βράσιμο αντί το τηγάνισμα και το ψήσιμο στα κάρβουνα.
- Καταναλώστε καθημερινά ποικιλία φρούτων και λαχανικών
- Προσθέστε φρούτα και λαχανικά σε όλα τα κυρίως γεύματα και τα σνακ.
- Καταναλώστε διαφορετικά χρώματα λαχανικών και φρούτων καθημερινά.
- Προτιμήστε ολόκληρα τα φρούτα και τα λαχανικά και όχι σε χυμούς.
- Προτιμήστε προϊόντα ολικής αλέσεως όπου είναι δυνατό.
- Επιλέξτε ολικής αλέσεως τρόφιμα όπως ολικής αλέσεως ψωμί, μακαρόνια, δημητριακά πρωινού, ρύζι αντί τα αντίστοιχα λευκά τα οποία είναι πολύ πιο επεξεργασμένα.
- Περιορίστε στην κατανάλωση τροφίμων υψηλών σε επεξεργασμένα σάκχαρα όπως είναι τα γλυκά.
- Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ σε 1 ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και 2 για τους άντρες.
Θρεπτικά συστατικά με αντικαρκινική δράση
Τα τελευταία χρόνια διεξάγονται πολλές έρευνες με σκοπό να εντοπιστούν συγκεκριμένα συστατικά τα οποία να έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες. Το πεδίο είναι θολό και χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Σίγουρα, ότι αναλύσαμε πιο πάνω αναφορικά με την δυνατότητα του συνολικού προτύπου διατροφής μας να βοηθήσει στη μείωση εμφάνισης καρκίνου, ισχύει και για τα θρεπτικά συστατικά. Τα θρεπτικά συστατικά από την τροφή δε δρουν μεμονωμένα στη μείωση εμφάνισης καρκίνου αλλά δρουν συνεργιστικά με τα υπόλοιπα θρεπτικά συστατικά, με τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους και με άλλους παράγοντες.
Ελαιόλαδο
Πολλές μελέτες δείχνουν ότι η μεσογειακή διατροφή συνδέεται με χαμηλότερα ποσοστά καρκινογένεσης και κυρίως μειωμένη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, δέρματος και παχέος εντέρου. Εικάζεται ότι η δράση αυτή οφείλεται στο ελαϊκό οξύ που περιέχεται στο ελαιόλαδο το οποίο προάγει την κυτταρική απόπτωση των καρκινικών κυττάρων (με απλά λόγια την καταστροφή τους). Επιπλέον, πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες που βρίσκονται στο ελαιόλαδο φαίνεται ότι έχουν προστατευτική δράση όπως οι φαινόλες και το σκουαλένιο.
Φυτικές ίνες
Οι φυτικές ίνες έχουν μελετηθεί εκτενώς για τη σύνδεσή τους με τον καρκίνο και φαίνεται πως μπορούν να προστατεύσουν κυρίως από τον καρκίνο του εντέρου και του μαστού. Μελέτες επιβεβαίωσαν πως η ποσότητα φυτικών ινών στη διατροφή είναι αντιστρόφως ανάλογη της συχνότητας εμφάνισης του καρκίνου του μαστού. Φυσικά αποδείχθηκε και η συνεργιστική δράση μιας πλούσιας σε λίπος και ταυτόχρονα φτωχής σε φυτικές ίνες διατροφής, στην ανάπτυξη καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου.
Αντιοξειδωτικά
Τα αντιοξεδωτικά των φρούτων και των λαχανικών όπως το β καροτένιο, η βιταμίνη C και Ε και το σελήνιο φαίνεται να συμβάλουν στην πρόληψη εμφάνισης του καρκίνου. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρος ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν. Ωστόσο φαίνεται πως εξουδετερώνουν συγκεκριμένες ουσίες και προάγουν τη διαφοροποίηση κάποιων κυττάρων.
Οργανοσεληνικά και οργανοθειικά παράγωγα
Εδώ ανήκει το σκόρδο το οποίο συνδέεται με την προστασία από τον καρκίνο στομάχου μάλλον λόγω των αντιβακτηριδιακών του ιδιοτήτων οι οποίες εμποδίζουν την μετατροπή των νιτρωδών (περιέχονται κυρίως στα επεξεργασμένα τρόφιμα όπως τα κρέατα) σε νιτροζαμίνες από τα μικρόβια του στομάχου.
Συμπερασματικά
Φαίνεται πως η υγιεινή διατροφή στο σύνολό της, η μεσογειακή διατροφή, η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους και η συστηματική φυσική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλουν στην μείωση εμφάνισης διαφόρων ειδών καρκίνου. Μια υγιεινή διατροφή με χαμηλή πρόσληψη λίπους, σακχάρων και αλκοόλ και πλούσια σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης όπως φρούτα και λαχανικά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου αλλά και πολλών άλλων χρόνιων νοσημάτων.
Σύγχρονα Προγράμματα Διατροφής
Ολοκληρωμένη επιστημονική μεθοδολογία για μόνιμα αποτελέσματα.
Δείτε όλα τα προγράμματα διατροφής και
επιλέξτε αυτό που σας ταιριάζει.