Ποιες γυναίκες διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη κύησης; Πόσο σοβαρός είναι ο διαβήτης κύησης; Πόσο σημαντική είναι διατροφή στο στάδιο αυτό;
Ο διαβήτης κύησης μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις γυναίκες. Φυσικά, υπάρχουν κάποιοι παράγοντες προδιάθεσης οι οποίοι αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης σε κάποιες γυναίκες όπως :
- η ηλικία,
- το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών,
- το αυξημένο σωματικό βάρος προ εγκυμοσύνης
- η υπερβολική αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της κύησης,
- το ιστορικό γέννησης νεογέννητου άνω των 4 κιλών,
- η γενετική προδιάθεση και διάφοροι άλλοι.
Αυτό που αξίζει να γνωρίζουν οι γυναίκες οι οποίες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη κύησης καθώς και οι γυναίκες οι οποίες βιώνουν αυτή την κατάσταση είναι πως αντιμετωπίζεται και εάν τηρήσουν τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού και του Διαιτολόγου Διατροφολόγου τους θα είναι τόσο οι ίδιες όσο και το βρέφος τους, υγιείς.
Διαβήτης κύησης τι είναι;
Ουσιαστικά ο διαβήτης κύησης είναι ένα είδος διαβήτη το οποίο εμφανίζεται συνήθως στο 2ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ο πλακούντας ο οποίος παράγει πληθώρα ορμονών οι οποίες έχουν ως ρόλο τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου, παράγει και κάποιες ορμόνες οι οποίες ενδεχομένως να “δυσκολέψουν” τη δράση της ινσουλίνης.
Η ινσουλίνη είναι η ορμόνη εκείνη η οποία είναι υπεύθυνη ώστε να εισέρχεται η γλυκόζη μέσα στα κύτταρα για παραγωγή ενέργειας. Έτσι, λοιπόν, η ινσουλίνη δυσκολεύεται να δράσει, το σάκχαρο αίματος αυξάνεται και εμφανίζεται ο διαβήτης κύησης.
Διαβήτης κύησης και επιπτώσεις στην υγεία
Ο αδιάγνωστος ή αρρύθμιστος διαβήτης κύησης ενδέχεται να επιφέρει από απλές έως πολύ επικίνδυνες επιπτώσεις.
Η εγκυμονούσα ενδεχομένως να εμφανίσει :
- πολυουρία,
- πολυφαγία,
- πολυδιψία,
- βλάβες στην όραση,
- ουρολοιμώξεις,
- κολπίτιδες,
- πολύ αυξημένη κόπωση,
- δύσκολο και επίπονο τοκετό,
- προεκλαμψία
- κίνδυνο για εμφάνιση διαβήτη στη μετέπειτα ζωή της
Ωστόσο, και το ίδιο το έμβρυο διατρέχει αρκετούς κινδύνους, όπως:
- Αιφνίδιο εμβρυικό θάνατο
- Σοβαρή υπογλυκαιμία μετά τη γέννηση
- Ίκτερο
- Αυξημένο κίνδυνο για παχυσαρκία στη μετέπειτα ζωή του
- Κίνδυνο για ασφυξία κατά τη διάρκεια του τοκετού
Έλεγχος για διαβήτη κύησης
Ο γυναικολόγος είναι υπεύθυνος για να καθοδηγήσει την εγκυμονούσα, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και το ιστορικό της για το ποιες εξετάσεις χρειάζεται να κάνει. Συνήθως, όταν δεν υπάρχουν άλλοι παράγοντες κινδύνου ή επιβαρυμένο ιστορικό της μέλλουσας μητέρας, η εξέταση γίνεται με την λεγόμενη δοκιμασία ή καμπύλη γλυκόζης όπου γίνεται λήψη, συνήθως, 75 γραμμαρίων γλυκόζης και έπειτα ελέγχεται το σάκχαρο αίματος ανά συγκεκριμένες χρονικές στιγμές. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η εξέταση αυτή γίνεται μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδας της κύησης.
Διαβήτης κύησης και αντιμετώπιση
Ο διαβήτης κύησης, χρειάζεται να αντιμετωπίζεται έγκαιρα και αποτελεσματικά λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων που μπορεί να επιφέρει όπως είδαμε παραπάνω.
Η αντιμετώπιση του στηρίζεται στους εξής πυλώνες:
- Διατροφή
- Κατάλληλη ιατρική παρέμβαση. Στο σημείο αυτό εννοούμε τη χρήση ινσουλίνης, εάν κριθεί απαραίτητο, για τη ρύθμιση του σακχάρου αίματος.
- Επιπλέον, οδηγίες για ήπια αερόβια άσκηση εάν ο ιατρός το κρίνει απαραίτητο, μέτρηση και καταγραφή του σακχάρου ανά τακτά χρονικά διαστήματα ή μέτρηση κετονών στα ούρα για εντοπισμό πιθανών υπογλυκαιμιών.
Διαβήτης κύησης και διατροφή
Ας εστιάσουμε στο κομμάτι της ειδικότητας μας, τις διατροφικές οδηγίες. Σε περίπτωση εμφάνισης διαβήτη κύησης, η εγκυμονούσα θα πρέπει να λάβει εξατομικευμένες διατροφικές οδηγίες από έναν εξειδικευμένο επιστήμονα Υγείας, Διαιτολόγο – Διατροφολόγο.
Η γλυκόζη, η οποία είπαμε προηγουμένως ότι αυξάνεται στον Διαβήτη κύησης λόγω “δυσλειτουργίας” της ορμόνης ινσουλίνης, προέρχεται από τους υδατάνθρακες της τροφής. Που βρίσκουμε, όμως, τους υδατάνθρακες;
Υδατάνθρακες βρίσκουμε κυρίως στα παρακάτω τρόφιμα:
- Γάλα και γιαούρτι,
- Φρούτα,
- Λαχανικά,
- Ψωμί, παξιμάδια, κριτσίνια και άλλα αρτοσκευάσματα,
- Μέλι και ζάχαρη,
- Ρύζι, πλιγούρι και ζυμαρικά,
- Όσπρια,
- Αμυλούχα λαχανικά όπως η πατάτα, ο αρακάς και τα φασολάκια
Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό ότι η διατροφή διαδραματίζει έναν σπουδαίο ρόλο στη ρύθμιση του Διαβήτη κύησης. Σε γενικές γραμμές, οι οδηγίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν είναι οι εξής:
- Μείωση της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης από υδατάνθρακες, εάν αυτό κριθεί απαραίτητο.
- Μείωση στο μέγιστο δυνατό των απλών υδατανθράκων. Οι απλοί υδατάνθρακες είναι αυτοί που ανεβάζουν το σάκχαρο στο αίμα πιο απότομα ή ραγδαία και είναι κυρίως τα λευκά δημητριακά όπως το λευκό ψωμί και μακαρόνια, το μέλι, η ζάχαρη κ.ά.
- Σωστός καταμερισμός των υδατανθράκων μέσα στην ημέρα. Δηλαδή, καλό είναι οι υδατάνθρακες να μην καταναλώνονται όλοι μαζεμένοι σε ένα γεύμα της ημέρας αλλά σπαστά στα διάφορα γεύματα.
- Αύξηση των φυτικών ινών. Οι φυτικές ίνες φαίνεται ότι έχουν θετική επίδραση στο σάκχαρο αίματος και βρίσκονται στους ξηρούς καρπούς, στα φρούτα, στα λαχανικά και στα δημητριακά ολικής αλέσεως.
- Δημιουργία μικτών γευμάτων. Η κατανάλωση μικτών γευμάτων τα οποία περιέχουν, για παράδειγμα, μαζί με τους υδατάνθρακες και λιπαρά, καθυστερεί τη γαστρική κένωση και αυξάνει το σάκχαρο πιο σταδιακά στο αίμα. Για παράδειγμα, καλό είναι να μην καταναλώνεται φρούτο μεμονωμένα, αλλά φρούτο με ξηρούς καρπούς.
- Αύξηση των ω 3 λιπαρών οξέων. Τα ω 3 λιπαρά οξέα διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη σωστή εγκεφαλική και νευρολογική ανάπτυξη του εμβρύου και τα βρίσκουμε κυρίως στα ψάρια και στους ξηρούς καρπούς.
- Ιδιαίτερη προσοχή στην υγιεινή των τροφίμων. To έμβρυο δεν έχει ακόμα ανοσοποιητικό σύστημα, συνεπώς είναι πολύ σημαντικό να καταναλώνονται ασφαλή τρόφιμα τα οποία είναι ελεύθερα μικροοργανισμών. Για παράδειγμα καλό είναι να αποφεύγονται χτυπημένα φρούτα ή λαχανικά, ωμά ψάρια ή θαλασσινά και μαλακά τυριά με μύκητες.
- Ποικιλία! Η εγκυμονούσα είναι πολύ σημαντικό να έχει ποικιλία στη διατροφή της ώστε να εξασφαλιστεί ότι το έμβρυο λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται. Για παράδειγμα από τα γαλακτοκομικά θα λάβει το ασβέστιο, από τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά το φυλλικό οξύ και από τα εσπεριδοειδή τη βιταμίνη C.
Σύνοψη
Ο διαβήτης κύησης είναι ένα από τα είδη διαβήτη. Από τη μια μεριά μπορεί να επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις τόσο στη μητέρα όσο και στο νεογνό, από την άλλη όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί έγκαιρα με την αποτελεσματική ιατρική και διατροφική θεραπεία. Η εγκυμονούσα η οποία πάσχει από διαβήτη κύησης θα πρέπει να λάβε εξατομικευμένες διατροφικές οδηγίες από κάποιον ειδικό.
Διαβάστε περισσότερα για την “Αντιμετώπιση του παιδικού διαβήτη”.
