Η λήψη αντιβίωσης, ή αλλιώς αντιβιοτικών, χρησιμοποιείται ευρέως στις μέρες μας. Δυστυχώς, ο κόσμος έχει πλέον την τάση να χρησιμοποιεί αλόγιστα την αντιβίωση, με κάθε ευκαιρία.
Χρειάζεται όμως να ξεκαθαρίσουμε ότι η αντιβίωση πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ. Η αντιβίωση πρέπει πάντα να λαμβάνεται μετά από οδηγίες του θεράποντα ιατρού, σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Οι λόγοι είναι διάφοροι και ανάμεσά τους είναι ότι η μακροχρόνια χρήση της αντιβίωσης μπορεί να φθείρει ανεπανόρθωτα την φυσιολογική μικροχλωρίδα του γαστρεντερικού μας συστήματος και να προκαλέσει φθορές.
Επίσης, η αντιβίωση δεν μπορεί να καταπολεμήσει όλων των ειδών τις λοιμώξεις, αλλά μόνο όσες προέρχονται από βακτήρια και όχι αυτές που προέρχονται από ιούς. Πάμε τώρα να δούμε εάν κανείς χρειάζεται να πάρει αντιβίωση, πώς θα μπορούσαν τα προβιοτικά να τον βοηθήσουν.
Προβιοτικά και Αντιβίωση
Η αυξημένη κατανάλωση προβιοτικών, μαζί με την λήψη αντιβίωσης έχει μελετηθεί εκτενώς στην βιβλιογραφία και πλέον θεωρείται δεδομένο ότι είναι ευεργετική. Φαίνεται ότι η παράλληλη κατανάλωση προβιοτικών κατά τη διάρκεια της φαρμακευτικής αγωγής με χρήση αντιβίωσης, μπορεί να προστατέψει την φυσιολογική μικροχλωρίδα του εντέρου και συγκεκριμένα τα ωφέλιμα βακτήρια και να προκαλέσουν δυσάρεστα συμπτώματα και κυρίως διαρροϊκές κενώσεις.
Συνήθως, αυτό γίνεται εξαιτίας του βακτηρίου Clostridium difficile, το οποίο υπό φυσιολογικές συνθήκες βρίσκεται στο έντερο, αλλά τα ωφέλιμα βακτήρια το κρατούν ¨υπό έλεγχο¨. Όταν τα ωφέλιμα βακτήρια έχουν εξουδετερωθεί από την αντιβίωση τότε και αυτό μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστα συμπτώματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι κάποιες μελέτες τονίζουν τη σημασία της συνέχισης λήψης προβιωτικών για ένα διάστημα μετά την αντιβίωση και όχι μόνο κατά τη διάρκεια της λήψης της αντιβίωσης.
Τι είναι τα προβιοτικά όμως;
Τα προβιοτικά έχουν συσχετιστεί με πληθώρα οφελών για την υγεία μας και μπορείς να βρεις περισσότερες πληροφορίες εδώ . Τι ακριβώς, όμως, είναι τα προβιοτικά;
Τα προβιοτικά είναι ωφέλιμοι για τον οργανισμό μας μικροοργανισμοί, και είτε βρίσκονται φυσικά σε τρόφιμα, είτε μπορούν να ληφθούν από κατάλληλα σκευάσματα. Αν και η κοινή πεποίθηση είναι πως οι μικροοργανισμοί και τα βακτήρια είναι κάτι ¨ζημιογόνο¨ για τον οργανισμό το οποίο μπορεί να τον βλάψει, χρειάζεται να ξεκαθαρίσουμε ότι υπάρχουν και ωφέλιμοι μικροοργανισμοί.
Μάλιστα, στο έντερό μας υπάρχουν, φυσιολογικά, χιλιάδες βακτήρια τα οποία όχι μόνο δεν κάνουν κακό αλλά είναι απαραίτητα για την φυσιολογική λειτουργία του και το προστατεύουν από άλλους μικροοργανισμούς οι οποίοι μπορούν να αποδειχθούν πολύ επικίνδυνοι προκαλώντας σοβαρές λοιμώξεις.
Φανταστείτε ότι ο αριθμός των βακτηρίων που υπάρχουν στο έντερό μας είναι σχεδόν ο δεκαπλάσιος του συνολικού αριθμού των κυττάρων μας.
Που βρίσκουμε τα προβιοτικά;
Τα τρόφιμα τα οποία περιέχουν προβιοτικά είναι συνήθως αυτά που έχουν υποστεί κάποιο είδος ζύμωσης (χημική διαδικασία στην οποία συμμετέχουν οι ωφέλιμοι μικροοργανισμοί), όπως είναι το γιαούρτι, το κεφίρ, οι ελιές και άλλα τρόφιμα. Εάν ένα άτομο θέλει να αυξήσει την λήψη προβιοτικών το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να εντάξει καθημερινά στην διατροφή του 1φλ κεφίρ και 1-2 κεσεδάκια γιαούρτι.
Παρατίθενται μερικές ιδέες γευμάτων για το πως να εντάξετε το κεφίρ και το γιαούρτι στην καθημερινότητά σας
| ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΩΙΝΟ |
| 1. Κεφίρ με ψωμί, τυρί και ελίες |
| 2. Γιαούρτι με φρούτα, ξηρούς καρπούς, μέλι και κανέλα |
| 3. Smoothie με κεφίρ, γιαούρτι, κακάο, μέλι, βρώμη και φρούτα |
| 4. Κεφίρ με ομελέτα |
| ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΝΑΚ |
| 1. Γιαούρτι με μαρμελάδα |
| 2. Γιαούρτι με φρούτα και κανέλα |
| ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΒΡΑΔΙΝΟ |
| 1. Κεφίρ με παξιμάδια χαρουπιού με μέλι ή μαρμελάδα |
| 2. Γιαούρτι με βρώμη, σταγόνες μαύρης σοκολάτας και 100% φυστικοβούτυρο |
| 3. Σαλάτα με διάφορα λαχανικά, ελιές και dressing με γιαούρτι και μουστάρδα |
Εναλλακτικές πηγές προβιοτικών, οι οποίες ίσως να είναι απαραίτητες σε κάποιες περιστάσεις, είναι τα σκευάσματα προβιοτικών. Σε κάθε περίπτωση, τα προβιοτικά είναι τεκμηριωμένα ωφέλιμα τόσο για το γαστρεντερικό μας σύστημα τόσο και συνολικά για την υγεία μας. Οπότε καλό είναι να έχουμε μια διατροφή πλούσια σε προβιοτικά ανεξαρτήτως λήψης αντιβίωσης.
Άλλες καταστάσεις που μπορεί να ωφεληθούν από τη λήψη προβιοτικών
Η φυσιολογική μικροχλωρίδα του εντέρου δεν διαταράσσεται μόνο από την λήψη αντιβίωσης αλλά μπορεί να διαταραχθεί και από άλλες καταστάσεις. Καταστάσεις που μπορούν να βλάψουν την ισορροπία των ωφέλιμων βακτηρίων στο έντερο είναι η φυσιολογική διαδικασία της γήρανσης, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου όπως η ελκώδης κολίτιδα, η γαστρεντερίτιδα ή οι χειρουργικές επεμβάσεις στο έντερο.
Ασφάλεια προβιοτικών
Σε γενικές γραμμές, τα προβιοτικά είναι ασφαλή για όλο τον πληθυσμό. Υπάρχει όμως η πιθανότητα άτομα με χαμηλό ανοσοποιητικό να αντιμετωπίσουν προβλήματα από την λήψη τους, οπότε καλό είναι να μην τα λαμβάνουν χωρίς την συμβουλή κάποιου επιστήμονα υγείας. Επιπλέον, άτομα με ιδιάζουσες καταστάσεις υγείας όπως οι διαβητικοί ή άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη, ίσως να μην πρέπει να λάβουν σκεύασμα με προβιοτικά.
Πώς λειτουργούν τα προβιοτικά;
Ουσιαστικά τα προβιοτικά φαίνεται ότι βοηθούν στο να επανέλθει η ισορροπία των “καλών” και των “κακών” βακτηρίων στο έντερο και έτσι ο ανθρώπινος οργανισμός να λειτουργεί χωρίς προβλήματα. Όταν λαμβάνουμε προβιοτικά, αυτά συναγωνίζονται με τα “κακά” βακτήρια στο έντερο για να κερδίσουν χώρο αλλά και “φαγητό”. Επίσης, τα αντιβιοτικά φαίνεται να παράγουν κάποιες χημικές ουσίες οι οποίες συμβάλουν στην υγεία του γαστρεντερικού συστήματος.
Εξατομίκευση
Πιο πάνω είδαμε μερικούς λόγους για τους οποίους τα προβιοτικά είναι χρήσιμα για την υγεία μας. Ωστόσο χρειάζεται να τονιστεί ότι δεν είναι ωφέλιμα όλα τα προβιοτικά για όλα τα ζητήματα υγείας. Ο κάθε άνθρωπος ανάλογα με αυτό που βιώνει και ανάλογα με την κατάσταση υγείας του θα πρέπει να συζητήσει με τον θεράποντα ιατρό του ή τον διαιτολόγο του εάν μπορεί να ωφεληθεί από την επιπλέον λήψη προβιοτικών από συμπληρώματα διατροφής και εάν ναι, ποια συγκεκριμένα σκευάσματα χρειάζεται να επιλέξει (τα διαφορετικά σκευάσματα περιέχουν διαφορετικά στελέχη προβιοτικών).
