Η δυσκοιλιότητα στα παιδιά είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα στην παιδική ηλικία. Τα ποσοστά εμφάνισης δυσκοιλιότητας στα παιδιά είναι ιδιαιτέρα αυξημένα από 5% έως 30%, εμφανίζοντας και διατηρώντας πολλές φορές αυτό το γαστρεντερικό πρόβλημα για αρκετά χρόνια αργότερα.
Τι είναι η δυσκοιλιότητα;
Η δυσκοιλιότητα δεν είναι νόσος, είναι ένα σύμπτωμα με μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα το οποίο μπορεί να παραμείνει και χρόνιο. Χαρακτηρίζεται συνήθως από όχι συχνές κενώσεις, μεγάλα κόπρανα και δύσκολη ή οδυνηρή εκκένωση. Ωστόσο, επιστημονικά δεν μπορεί να υποστηριχτεί πλήρως ότι είναι ως ιδανικός και φυσιολογικός ρυθμός κένωσης είναι μια φορά την ημέρα, καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός φυσιολογικών κενώσεων.
Σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, οι κενώσεις ποικίλουν:
- από 1 ως 3 την ημέρα
- από 1 ως 3 φορές την εβδομάδα
Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι κάποιες από τις αιτίες που την προκαλούν μπορεί να είναι παθολογικές, διατροφικές, ψυχολογικές, προβλήματα στην εκπαίδευση τουαλέτας, νευροαναπτυξιακές διαταραχές και αυτισμό. Καλό θα είναι οι γονείς να γνωρίζουν για τη συχνότητα και τη ποιότητα των κενώσεων των παιδιών τους καθώς ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία και τη διατροφή.
Ποια είναι τα συμπτώματα της δυσκοιλιότητας;
Κατά τη περίοδο της δυσκοιλιότητας παρατηρούνται διαφορετικές συχνότητες και είδη κενώσεων για κάθε άνθρωπο πόσο μάλλον για ένα βρέφος ή ένα παιδί.
Επίσημα, δυσκοιλιότητα ορίζεται όταν παρατηρούνται τουλάχιστον 2 από τα παρακάτω
- ≥1φορά/μήνα σε παιδιά κάτω των 4 ετών
- ≥2 μήνες σε παιδιά άνω των 4 ετών
- 2 ή λιγότερες κενώσεις την εβδομάδα
- Τουλάχιστον ένα επεισόδιο ακράτειας κοπράνων την εβδομάδα
- Ιστορικό στάσης κατακράτησης ή υπερβολική κατακράτηση ογκωδών κοπράνων
- Ιστορικό επώδυνων ή σκληρών κενώσεων
- Παρουσία ευμεγεθών κοπρανωδών μαζών στο ορθό
- Ιστορικό μεγάλης διαμέτρου κοπράνων που μπορεί να φράσσουν την τουαλέτα
Νεογνά & Βρέφη:
Μπορεί να παρατηρηθεί δυσχεσία των βρεφών που μοιάζει με δυσκοιλιότητα. Είναι έντονο κλάμα και στρες για τουλάχιστο 10 λεπτά πριν την επιτυχή κένωση μαλακών κοπράνων. Αυτό οφείλεται σε αδυναμία χαλάρωσης των μυών της πυέλου κατά την διάρκεια της προσπάθειας της αφόδευσης , το οποίο υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου.
Βρέφη:
Η συχνότητα των κενώσεων ενός θηλάζοντος βρέφους μπορεί να φτάσει από 1 έως και 8 φορές μέσα στην ημέρα συνήθως μετά από κάθε γεύμα και ως 1 φορά κάθε εβδομάδα. Στα μη θηλάζοντα βρέφη οι κενώσεις είναι περίπου 1 – 3 μέσα στην ημέρα όπως και 1 -2 μέσα στην εβδομάδα.
Παιδιά άνω 4 ετών:
Οι φυσιολογικές κενώσεις μπορεί να κυμαίνονται από 1 – 3 την ημέρα μέχρι 3 την εβδομάδα, αρκεί να μην είναι σκληρές.
Διαιτητική Αντιμετώπιση Δυσκοιλιότητας
Η άμεση αντιμετώπιση και θεραπεία είναι απαραίτητη αν το παιδί έχει σκληρά κόπρανα ή πόνο στην κένωση. Το μεγαλύτερο ποσοστό παιδιών με δυσκοιλιότητα αντιμετωπίζουν το σύμπτωμα αυτό με σωστή και ισορροπημένη διατροφή, καλύπτοντας τις ημερήσιες ανάγκες τους για φυτικές ίνες και υγρά.
Το σημείο κλειδί για την επιτυχή αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας είναι η έγκαιρη παρέμβαση για την ανακούφιση από τον πόνο κατά την εκκένωση με σκοπό την επίτευξη μαλακών κοπράνων.
Φυτικές ‘Ινες και υγεία
Η επαρκή ποσότητα φυτικών ινών μέσα στην ημέρα συμβάλλει σημαντικά στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου. Οι φυτικές ίνες αποτελούν συστατικά που συναντάμε στα φρούτα, στα λαχανικά, στα δημητριακά ολικής άλεσης, στα όσπρια και στους ξηρών καρπούς, οι οποίες προχωρούν άπεπτες ως ένα βαθμό στον πεπτικό σωλήνα βοηθώντας στο σχηματισμό και τη διέλευση των κοπράνων.
Στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής συνιστάται η ημερήσια κατανάλωση των παρακάτω τροφών από τον Εθνικό Διατροφικό Οδηγό για βρέφη και παιδιά.
| ΟΜΑΔΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ | 1-2 ετών | 2-3 ετών | 4-8 ετών | 9-13 ετών |
| Φρούτα | 1 μερίδα | 1 μερίδα | 1-2 μερίδες | 2-3 μερίδες |
| Λαχανικά | 1 μερίδα | 1 μερίδα | 1-2 μερίδες | 2-3 μερίδες |
| Αμυλούχα & Δημητριακά Προϊόντα | 2 μερίδες | 3 μερίδες | 4-5 μερίδες | 5-6 μερίδες |
| Κρέας | 3-4 μερίδες (~40-60 γρ) | 2-3 μερίδες (~60 γρ) | 2-3 μερίδες (~60-90 γρ) | 2-3 μερίδες (~90-120 γρ) |
| Γαλακτοκομικά Προϊόντα | 2 μερίδες | 2 μερίδες | 2-3 μερίδες | 3-4 μερίδες |
| Λιπαρά | 1 μερίδα | 1-2 μερίδες | 2-3 μερίδες | 3-4 μερίδες |
Η επαρκή πρόσληψη υγρών μπορεί να επιδράσει θετικά στην κινητικότητα του πεπτικού σωλήνα. Συνεπώς, η αύξηση της κατανάλωσης υγρών συμπεριλαμβάνοντας το νερό, τους χυμούς φρέσκων φρούτων και λαχανικών είναι πολύ βοηθητική.
| ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΠΡΟΣΛΗΨΗ | 1-2 ετών | 2-3 ετών | 4-8 ετών | 9-13 ετών |
| Νερό | 3- 4 ποτήρια | 3- 4 ποτήρια | 4-5 ποτήρια | 6- 8 ποτήρια |
Φυσική Δραστηριότητα και Δυσκοιλιότητα
Με τη φυσική δραστηριότητα επίσης βελτιώνεται η κινητικότητα του εντέρου και δρα ευεργετικά στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να γυμνάζονται και ασκούνται σε καθημερινή βάση είτε με την ενασχόληση τους κάποιο άθλημα είτε με το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους.
Αν το παιδί κάνει έντονη σωματική δραστηριότητα θα πρέπει να καταναλώνει περισσότερο νερό.
Τέλος, υπάρχουν τρείς περίοδοι στη ζωή ενός παιδιού που είναι επιρρεπές στο να αναπτύξει δυσκοιλιότητα. Σε αυτές τις περιόδους συμβαίνουν πολύ σημαντικές αλλαγές στη διατροφή και στις καθημερινές συνήθειές του παιδιού που το οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα είτε υποσυνείδητα είτε συνειδητά.
- Βρεφική ηλικία: Όταν γίνει εισαγωγή στερεών τροφών και δημητριακών στη διατροφή του
- Νηπιακή ηλικία: Όταν ξεκινήσει η εκπαίδευση για την τουαλέτα
- Παιδική ηλικία: Όταν το παιδί ξεκινήσει το σχολείο
ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΤΕ!
Να συμβουλεύεστε πάντα το γιατρό σας για οποιαδήποτε απορία. Η έγκυρη αντιμετώπιση και στη συνέχεια οι εξατομικευμένες διατροφικές συμβουλές και οδηγίες από ένα Διαιτολόγο-Διατροφολόγο συμβάλλουν θετικά στην μείωση εμφάνισης της δυσκοιλιότητας σε μικρούς και μεγάλους
