Πολύ συχνή η συζήτηση για τη σύνδεση του θυροειδούς αδένα και του σωματικού βάρους. Ισχύει πράγματι ότι κάποια δυσλειτουργία αυτού του οργάνου συμβάλλει στην αύξηση του, ενώ άλλη στη μείωση του; Υποθυρεοειδισμός και υπερθυρεοειδισμός .. ποια είναι εκείνη η περίπτωση που “ευνοεί” την προσπάθεια απώλειας βάρους και ποια εκείνη που έχει το αντίθετο αποτέλεσμα;
Η σημασία του θυροειδούς αδένα στον οργανισμό μας
Ο θυρεοειδής αδένας αποτελεί έναν απο τους βασικότερους ενδοκρινείς αδένες του σώματός μας για τη φυσιολογική λειτουργία του. Πρόκειται για ένα όργανο το οποίο, μεταξύ άλλων, παράγει σημαντικές ορμόνες για διάφορες φυσιολογικές διαδικασίες, ανάμεσα στις οποίες είναι και η ρύθμιση του σωματικού βάρους.
Πιο συγκεκριμένα, οι ορμόνες που εκκρίνει ο θυρεοειδής αδένας είναι απαραίτητα στοιχεία για την λειτουργία του μεταβολισμού, την ωρίμανση και την ανάπτυξη όλων των κυττάρων και των ιστών, τις λειτουργίες της καρδιάς, την αναπνοή, την λειτουργία του εντέρου, του εγκεφάλου και για πολλές άλλες φυσιολογικές διαδικασίες του οργανισμού. Ο θυρεοειδής αδένας μπορεί να παρουσιάσει ανατομικές δυσλειτουργίες, όπως οι όζοι και η βρογχοκήλη, αλλά και λειτουργικές διαταραχές όπως ο υπερ-θυροειδισμός και ο υπο-θυροειδισμός, για την διάγνωση των οποίων χρησιμοποιούνται απεικονιστικές εξετάσεις όπως το υπερηχογράφημα, το σπινθηρογράφημα, η παρακέντηση, η ελαστογραφία και εξετάσεις αίματος οι οποίες μετρούν τις ορμόνες στο αίμα (π.χ.Τ3 και Τ4.)
Θυρεοειδής αδένας και Σωματικό βάρος: Πώς συνδέονται τελικά;
Η πιο συχνή συσχέτιση θυρεοειδή και σωματικού βάρους είναι ο υποθυρεοειδισμός και ο υπερθυρεοειδισμός, όπου το βάρους έχει την τάση να αυξάνεται και να μειώνεται, αντίστοιχα. Συγκεκριμένα, ο υποθυρεοειδισμός είναι η πιο συχνή πάθηση του θυρεοειδή. Η πιθανότητα νόσησης από αυτήν την πάθηση αυξάνεται αρκετά στις γυναίκες και ακόμη περισσότερο στις μεγαλύτερες ηλικίες. Τα αίτια της νόσου είναι πολλά, μπορεί να είναι πρωτογενή ή δευτερογενή, όμως η έλλειψη ιωδίου θεωρείται η πιο κοινή αιτία του υποθυρεοειδισμού.
Θρεπτικά συστατικά της διατροφής μας, που σχετίζονται με τις δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς αδένα.
- Ιώδιο
Όπως ήδη αναφέρθηκε, το ιώδιο είναι ένα στοιχείο το οποίο συμβάλλει ισχυρά στη φυσιολογική και εύρυθμη λειτουργία του θυρεοειδή, με την συμβολή του να εντοπίζεται στη παραγωγή της θυρεοειδικής ορμόνης. Δεδομένου πως το σώμα μας δε παράγει ιώδιο, αντιλαμβανόμαστε ότι ο μόνος τρόπος να το προσλαμβάνει είναι μέσω της διατροφής και πιο συγκεκριμένα από τα τρόφιμα τα οποία είναι πλούσια σε αυτό. Πλούσιες σε ιώδιο είναι οι εξής ομάδες τροφίμων: Γαλακτοκομικά προϊόντα, θαλασσινά, κρέας, αυγά και και σε κάποιες περιπτώσεις προϊόντα ψωμιού. Ωστόσο, αξίζει να αναφέρουμε πως στις μέρες μας, με τον εμπλουτισμό των τροφίμων ο παράγοντας αυτός της έλλειψης του ιωδίου, λόγω ανεπαρκής πρόσληψης του από τη διατροφή μας τείνει να εξαλείψει.
- Σελήνιο
Ένα επιπλέον σημαντικό ιχνοστοιχείο για την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδή είναι το σελήνιο. Ενδιαφέρον είναι πως με μόλις 3 βραζιλιάνικα καρύδια την ημέρα, καλύπτουμε τις ανάγκες μας και βοηθούμε σημαντικά τον αδένα να δρα αποτελεσματικά. Σημαντικό είναι να τονίσουμε πως δε θέλουμε να υπερβαίνουμε τη συνιστάμενη τιμή πρόσληψης, επομένως σας συνιστώ να παραμείνετε στα 3 καρύδια και να μη οδηγηθείτε στην υπερκατανάλωση τους για να λάβετε επαρκή ποσότητα σεληνίου.
Τελικά, παχαίνουν ή αδυνατίζουν οι διαταραχές του θυρεοειδούς;
Πράγματι, όπως ήδη αναφέραμε, διαταραχές στη φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς μπορούν να επηρεάσουν το σωματικό βάρος, είτε αυξάνοντας το είτε μειώνοντας το. Αυτό συμβαίνει λόγω δυσλειτουργίας διαφόρων μηχανισμών, συμπεριλαμβανομένου του βασικού μεταβολικού ρυθμού ή/και του μηχανισμού κατακράτησης υγρών. Αξίζει, όμως, να σημειωθεί πως η αποτελεσματική παρακολούθηση και θεραπεία απο τον κατάλληλο ενδοκρινολόγο η οποία έχει ως στόχο οι ορμόνες του θυρεοειδή να είναι μέσα στις επιθυμητές τιμές, συνεπάγεται τελικά στη διατήρηση ενός σταθερού σωματικού βάρους.
Με απλά λόγια, εάν οι ορμόνες σας είναι ρυθμισμένες και δεν υπάρχει κάποια “προβληματική τιμή”, κάτι το οποίο είναι και ο στόχος της ιατρικής παρέμβασης, το σωματικό βάρος δεν επηρεάζεται από τον θυρεοειδή αλλά από τον τρόπο ζωής, όπως σε όλες τις περιπτώσεις των ανθρώπων. Και όταν λέμε τρόπο ζωής εννοούμε το ενεργειακό ισοζύγιο. Δηλαδή:
1.Εάν λαμβάνουμε ίσες θερμίδες με αυτές που χρειαζόμαστε, το βάρος μας παραμένει σταθερό.
2. Εάν λαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε, αυξάνεται το βάρος μας.
3. Εάν λαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε, το βάρος μας μειώνεται.
Σύνοψη
Ο θυρεοειδής είναι ένας πολύ βασικός αδένας για την ρύθμιση του σωματικού βάρους και υπάρχουν παθήσεις του οι οποίες μπορούν πράγματι να το επηρεάσουν. Όμως, η αποτελεσματική παρακολούθηση και θεραπεία με την βοήθεια ενδοκρινολόγου η οποία θα κρατήσει τις ορμόνες του θυρεοειδή μέσα στις επιθυμητές τιμές συμβάλλει και τελικά επιτυγχάνει την σταθερότητα του σωματικού βάρους. Το σελήνιο και το ιώδιο αλλά και μια ισορροπημένη διατροφή συνολικά είναι πολύ σημαντικοί παράμετροι για την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδή. Τέλος, εάν οι ορμόνες του είναι ρυθμισμένες, τότε αυτό που καθορίζει την ρύθμιση του σωματικού βάρους είναι το ενεργειακό ισοζύγιο.
