Το ελαιόλαδο στο μικροσκόπιο του διαιτολόγου!

Το ελαιόλαδο είναι ίσως το πιο διάσημο ελληνικό τρόφιμο. Υπάρχει σε κάθε ελληνικό γεύμα το οποίο σερβίρεται και στο ντουλάπι κάθε ελληνικού νοικοκυριού.  Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι μύθοι γύρω από το ελαιόλαδο και ενδεχομένως κάποιες λανθασμένες αντιλήψεις. Ας δούμε όμως το θέμα ολιστικά.

 

Είναι πραγματικά ένα ελληνικό superfood και είμαστε τυχεροί που το έχουμε στη χώρα μας

 

Ελαιόλαδο και Μεσογειακή διατροφή 

Η μεσογειακή διατροφή αποτελεί ένα από τα πιο καλά μελετημένα διατροφικά σχήματα και φαίνεται πως συνδέεται με τη μακροζωία, την καρδιαγγειακή υγεία και γενικότερα με τη βελτίωση διαφόρων μεταβολικών παραγόντων. Το ελαιόλαδο στη μεσογειακή διατροφή θεωρείται το κύριο προστιθέμενο έλαιο και πολλά από τα οφέλη που έχουν αποδοθεί στη μεσογειακή διατροφή, προέρχονται σε ένα μεγάλο μέρος από το ίδιο το ελαιόλαδο.

 

 

Τα βασικά σημεία της μεσογειακής διατροφής, τα οποία σίγουρα είναι καλό να προσαρμόσετε στην καθημερινότητά σας είναι τα εξής:

• Μέτρια προς χαμηλή κατανάλωση κρέατος στο πλαίσιο της εβδομάδας
• Υψηλή κατανάλωση ψαριών και θαλασσινών στο πλαίσιο της εβδομάδας
• Υψηλή, καθημερινή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
• Καθημερινή κατανάλωση άπαχων γαλακτοκομικών προϊόντων σε μικρές ποσότητες
• Καθημερινή κατανάλωση ξηρών καρπών
• Καθημερινή κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως
• Εβδομαδιαία κατανάλωση οσπρίων
• Εβδομαδίαια κατανάλωση λαδερού φαγητού
• Περιστασιακή κατανάλωση γλυκών
• Χρήση του ελαιολάδου ως το κύριο προστιθέμενο έλαιο
• Συστηματική φυσική δραστηριότητα
• Χρήση αλκοόλ με σύνεση και κυρίως κρασιού

 

Φυσικά, αξίζει να σημειωθεί πως τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής δεν οφείλονται αποκλειστικά σε έναν μεμονωμένο παράγοντα αλλά στο συνολικό πρότυπο διατροφής. Πρόκειται δηλαδή για τη συνεργιστική δράση όλων των πιο πάνω βασικών σημείων που αναφέραμε και όχι μόνο. Η μεσογειακή διατροφή έχει και άλλες βαθύτερες διαστάσεις, και δίδεται μεγάλη σημασία στα τελετουργικά, στην επεξεργασία, στη συντήρηση, στο μαγείρεμα, στην συνύπαρξη όλης της οικογένειας την ώρα του φαγητού και άλλα.

 

 Ελαιόλαδο και Διατροφική αξία

Το ελαιόλαδο δικαίως θεωρείται ίσως το νούμερο 1 ελληνικό superfood, καθώς είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, βιταμίνες όπως η βιταμίνη Ε αλλά και αντιοξειδωτικά όπως οι πολυφαινόλες. Τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα φαίνεται πως συνδέονται στη βιβλιογραφία με θετικές επιδράσεις για την ανθρώπινη υγεία και βρισκονται κυρίως σε φυτικές πηγές.

 

Η κύρια προέλευση τους στην ελληνική διατροφή είναι το ελαιόλαδο. Σε αντίθεση, με τα κορεσμένα λιπαρά, τα οποία προέρχονται κυρίως από ζωικές πηγές και η έρευνα δείχνει πως είναι επιβλαβή για την υγεία. Μελέτες έχουν εξετάσει την αντικατάσταση κορεσμένων λιπαρών ή μέρος τους, με μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και οι επιδράσεις για την ανθρώπινη υγεία ήταν μόνο θετικές.

 

Έπειτα, η βιταμίνη Ε και τα αντιοξειδωτικά, κυρίως οι πολυφαινόλες, διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στο ανθρώπινο σώμα καθώς καταπολεμούν το οξειδωτικό στρες, δηλαδή τις ελεύθερες ρίζες.

 

 

Οι ελεύθερες ρίζες είναι χημικές ουσίες οι οποίες παράγονται από τις καθημερινές, χιλιάδες, χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα στο σώμα μας. Η συσσώρευση των ελεύθερων ριζών μπορεί να οδηγήσει στην γήρανση και κυρίως στην εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων.

Καλό είναι να γνωρίζουμε πως για την καλύτερη διατήρηση – προστασία των θρεπτικών συστατικών του ελαιολάδου, προτιμάται η κατανάλωση του σε ωμή μορφή και η αποφυγή του υπερβολικού του μαγειρέματος σε υψηλές θερμοκρασίες. Συνεπώς σε όποιο φαγητό μπορείτε να προσθέσετε στο τέλος ωμό το ελαιόλαδο, κάντε το καθώς έτσι προστατεύετε τα θρεπτικά του συστατικά.

 

Σωστή χρήση του ελαιολάδου

Η αλήθεια είναι πως στη χώρα μας χρησιμοποιούμε το ελαιόλαδο χωρίς φειδώ. Συνήθως, ρέει άφθονο τις σαλάτες μας, στα φαγητά μας αλλά και σε μεμονωμένα τρόφιμα καθώς πολλές φορές πασπαλίζουμε με ελαιόλαδο, τη φέτα, το φρεσκοψημένο ψωμί κ.ά. Εδώ έγκειται και η πιο σημαντική, λανθασμένη αντίληψη γύρω από το ελαιόλαδο. Ναι, το ελαιόλαδο όπως είδαμε πιο πάνω είναι ¨διατροφικός θησαυρός¨ και είναι επιθυμητό στην καθημερινή μας διατροφή.

Ωστόσο, αποτελεί μια πολύ πυκνή μορφή ενέργειας, δηλαδή αποδίδει αρκετές θερμίδες σε μικρό όγκο. Από το γεγονός αυτό κατανοούμε ότι μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση του βάρους. Γι΄αυτό και πρέπει να χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες, με σύνεση και μέτρο! Η πεποίθηση η οποία έχουν πολλά άτομα ότι “όσο περισσότερο, τόσο καλύτερο”, είναι λανθασμένη. Μέτρον άριστον!

 

Τι σημαίνει μία μερίδα ελαιόλαδο;

Από την άλλη, διαδεδομένη είναι και η αντίθετη άποψη ότι η μερίδα φαγητού θα πρέπει να περιέχει αυστηρά ένα κουταλάκι του γλυκού ελαιόλαδο. Γενικώς, το να μετράμε αυστηρά το φαγητό μας με κουταλάκια του γλυκού ή με γραμμάρια, καταντάει κάπως κουραστικό. Δε χρειάζεται να εστιάζουμε στο δέντρο αλλά στο δάσος. Είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι από εσάς ήδη γνωρίζετε εάν υπερβάλλετε στην ποσότητα του ελαιολάδου ή όχι.

 

 

Δε χρειάζεται, λοιπόν, να το μετράμε αυστηρά με κουταλάκια του γλυκού αλλά να το χρησιμοποιούμε με σύνεση και μέτρο, δηλαδή να μην “κολυμπάνε” τα φαγητά μας στο ελαιόλαδο. Άτομα τα οποία δυσκολεύονται να διαχειριστούν το ζήτημα αυτό ή είναι σε προσπάθεια απώλειας βάρους ή αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, καλό είναι να επισκεφθούν έναν Διαιτολόγο Διατροφολόγο ώστε να εκπαιδευτούν στο ποιες είναι οι κατάλληλες ποσότητες.

 

Ελαιόλαδο και διατροφικό συμπέρασμα

Το ελαιόλαδο αποτελεί ένα εξαιρετικό τρόφιμο και διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην αναγνώριση της μεσογειακής διατροφής ως ένα από τα πιο ευεργετικά διατροφικά σχήματα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, σε βιταμίνη Ε και σε αντιοξειδωτικά όπως οι πολυφαινόλες. Ωστόσο, επειδή αποδίδει πολλές θερμίδες σε μικρό όγκο, θα πρέπει να χρησιμοποιείται με μέτρο.

 

Διαβάστε περισσότερα για το Αν Υπάρχουν Τροφές Που Καίνε Το Λίπος;